Probiotyki w ginekologii – kiedy znajdują zastosowanie?

U kobiet mikrobiota jelit oraz pochwy odgrywa szczególnie ważną rolę w budowaniu odporności na nawracające infekcje. Wzmacnianie odporności śluzówkowej stanowi podstawę profilaktyki zakażeń układu moczowo-płciowego oraz zapobieganie ich nawrotom. Prawidłowy skład mikrobioty pochwy ma także olbrzymie znaczenie dla kobiet ciąży – zarówno dla zdrowia jej samej, jak i przychodzącego na świat dziecka. Co warto wiedzieć o zastosowaniu probiotyków ginekologicznych?

Odporność śluzówkowa

Wiele osób zastanawia się dlaczego w nawracających infekcjach narządów rodnych zaleca się nie tylko probiotyki dopochwowe, ale także doustne. Podobnie jak w przypadku zakażeń układu moczowego ma to związek właśnie z procesami odpornościowymi w śluzówkach. Wsparcie mikobioty jelit pozwala na wyeliminowanie dysbiozy jelitowej, co przekłada się na poprawę szczelności bariery jelitowej oraz ogólne odporności całego organizmu. Dodatkowo ze śluzówkami związana jest tzw. odporność śluzówkowa. Dzięki mikrobiocie immunostymulującej na powierzchni śluzówek (też w drogach rodnych) wytwarzane są przeciwciała IgA (oraz ich wydzielnicza forma sIgA), które stanowią pierwszą linię obrony organizmu przed patogenami.

Probiotyki jako element terapii nawracających infekcji

Aby skutecznie dobrać probiotykoterapię najlepiej wykonać diagnostykę określającą skład mikorbioty zarówno pochwy jak i jelit. Istotne jest to, że badania nie powinny skupiać się wyłącznie na szukaniu potencjalnych patogenów. Równie ważne jest, czy w jelitach i pochwie znajdują się bakterie ochronne (głównie Lactobacillus i Bifidobacterium), immunostymulujące (niepatogenne szczepy E. coli i Enterococcus), a także te, które wpływają na stan ślazówki jelit (np. Accermancia muciniphila, czy Faecalibacterium prausnitzii). Indywidualne dobranie probiotyków zwiększa skuteczność całej terapii mikrobiologicznej.

Bezpieczeństwo stosowania

Probiotyki mają wysoki stopień bezpieczeństwa i bardzo rzadko ich stosowanie wywołuje efekty uboczne. Mogą być stosowane w ciąży, pod warunkiem odpowiedniego doboru szczepu i dawek oraz po konsultacji z lekarzem prowadzącym. Badania pokazują, że probiotykoterapia niektórymi szczepami w trzecim trymestrze ciąży może stanowić profilaktykę np. atopowego zapalenia skóry u dzieci z obciążonym wywiadem atopowym. Właściwy mikrobiom pochwy ma także znaczenie w przypadku porodu drogami natury. Dziecko, przechodząc przez kanał rodny mamy jest bowiem kolonizowane jej bakteriami, co stanowi początek jego własnego mikrobiomu. Odpowiednia liczba bakterii kwasu mlekowego pozwala zbudować mikrobiotę ochronną oraz stymulującą jego układ immunologiczny.

Jeśli interesuje Cię temat probiotyków w pediatrii i ginekologii, zapraszamy na tegoroczną konferencję naukową Mikrobiota 2019. Wykład zaprezentuje dr n. med. Anna Bartnicka Dyrektor ds. Nauki i Promocji Instytutu Mikroekologii. Dr n. med. Anna Bartnicka ukończyła studia doktoranckie w Klinice Zakażeń Noworodka na Uniwersytecie Medycznym w Poznaniu. Tematyka jej pracy doktorskiej dotyczyła mikrobioty przewodu pokarmowego noworodków oraz czynników na nią wpływających. Do jej głównych zainteresowań należy mikrobiota jelitowa i jej znaczenie w zdrowiu i chorobie. Posiada wieloletnie doświadczenie w aspekcie zaburzeń mikrobioty jelitowej oraz probiotykoterapii. Jest wykładowcą na licznych konferencjach medycznych i warsztatach oraz autorką prac w czasopismach medycznych.

Bądź na bieżąco i weź udział w najlepszej konferencji 2019 roku!